Bestanden van een computer verwijderen is niet moeilijk. Verwijder een bestand, leeg de prullenbak, en de bestanden zijn weg – maar écht verdwenen zijn ze niet! Verwijderde data is door iemand met genoeg kennis weer te herstellen; de sporen ervan staan nog op je schijf. Wil je een echt lege computer, bijvoorbeeld om deze te verkopen? Dan is de harde schijf wissen je beste optie.
Inhoudsopgave
Een harde schijf veilig wissen klinkt als een moeilijke taak als je niet zeker weet wat je moet doen. Gelukkig is het niet ingewikkeld. In dit artikel leg ik je uit wat je moet doen om een harde schijf volledig te legen!
Dit heb je nodig
- Een externe harde schijf, voor het maken van een back-up
- Een computer of laptop
- Om een harde schijf op Windows volledig te wissen, zijn gratis software zoals CCLeaner of DBAN nodig. Hoe deze programma's werken, leg ik hieronder uit
- Optioneel: een usb met installatiesoftware van het besturingssysteem
Voor het wissen van een harde schijf bestaan een aantal verschillende opties. Deze verschillen in hoe grondig ze zijn. Welke manier het beste is hangt af van wat met de computer gedaan wordt.
Wissen vs. formateren
Een harde schijf is te legen door deze te wissen, of te formateren. In beide gevallen wordt data die op de schijf stond verwijderd. In praktijk verschillen deze twee wat meer van elkaar.
Bij formateren wordt een harde schijf leeggehaald - alle data erop wordt verwijderd. Na het formateren zijn geen bestanden meer te zien op de harde schijf. Dit betekend alleen niet dat alle data ook volledig verwijderd is.
Bij formateren blijven sporen van data achter. Deze kunnen gebruikt worden om bestanden weer te herstellen. Fijn als bestanden zijn kwijtgeraakt die eigenlijk bewaard moesten worden. Maar als de harde schijf aan een ander persoon doorgegeven wordt is het fijner als de schijf volledig leeg is.
Dat kan gedaan worden door alle data van een harde schijf te wissen. Om dit te doen moet de verwijderde data overschreven worden. Zo heeft niemand meer toegang tot de oude data.
Welke van de twee opties beter is hangt af van wat met de computer gedaan gaat worden. Wordt deze doorgegeven aan vrienden of familie? Dan kan formateren al genoeg zijn. Gaat de computer naar wildvreemden? Dan is volledig wissen een beter idee.
Herinstalleren van het besturingssysteem
Windows of MacOS opnieuw installeren is een makkelijke manier om een computer te legen. Door het besturingssysteem opnieuw te installeren wordt de computer teruggezet naar de fabrieksinstellingen. Dit is de min of meer lege staat waarin je een computer koopt.
Stap 1 voor het opnieuw installeren van het besturingssysteem is een bootable usb maken. Download hiervoor de Media Creation Tool van de Windows support site en installeer deze op een lege usb.
Start de computer op terwijl de usb erin zit, en open de BIOS door op de bootkey van de computer te drukken. Deze toets verschilt per computer. Een lijst van de toetsen per moederbordmerk is hier te vinden.
Geef in het menu aan dat de computer moet opstarten via de usb. Het installatieprogramma start dan meteen. Na het doorlopen van de installer wordt de harde schijf geformatteerd.
Zelf wissen en overschrijven met CCleaner
Voor het overschrijven van een harde schijf zijn voor Windows een aantal gratis opties te vinden. Een daarvan is CCleaner. Met dit programma is makkelijk verwijderde data op een harde schijf te overschrijven.
CCleaner is voor verschillende taken geschikt. Daarnaast heeft het een zogenoemde Drive Wiper functie. Hiermee is het al helemaal makkelijk om een harde schijf volledig te wissen.
Open in het programma het tab 'tools/gereedschappen'. Klik dan op Drive Wiper. Nu kan ingesteld worden hoe de Wiper aan de slag gaat.
Bij 'wipe' bepaalt CCleaner wat de Drive Wiper precies wist. Standaard staat deze zo ingesteld dat de lege ruimte op de harde schijf overschreven wordt. Met deze optie neemt de cleaner ook de vrije ruimte op de computer onder handen indien hier nog dataresten te vinden zijn.
Door bij 'wipe' aan te geven dat de volledige schijf geleegd moet worden, wordt de hele harde schijf gewist. Alle bestanden die erop staan worden verwijderd en meteen overschreven. Dit is de beste optie voor een computer die verkocht gaat worden.
Bij 'security' is in te stellen hoe vaak data overschreven moet worden. Standaard doet CCleaner dit alleen 1 keer, maar het programma heeft opties voor 3 keer, 7 keer en 35 keer overschrijven.
Alleen 1 keer laten overschrijven is niet altijd genoeg; bestanden herstellen is hierna nog mogelijk. Na 35 keer is dat een ander verhaal, maar in het algemeen is zo vaak overschrijven wel overkill. Daarnaast duurt het ook erg lang. Data 3 of 7 keer laten overschrijven is in het algemeen goed genoeg.
Selecteer als laatste welke harde schijf volledig gewist wordt. Als een computer zowel een SSD als een HDD heeft, biedt het programma deze allebei als optie aan. De ontwikkelaars van CCleaner raden echter af om een SSD met de Drive Wiper te wissen.
Klik nu onder op de optie 'wipe'. De cleaner gaat nu aan het werk om alle data op de harde schijf te wissen.
Grondige schoonmaak met DBAN
Darik's Boot And Nuke, ook wel DBAN genoemd, is een ander gratis programma om een harde schijf volledig mee te wissen. Deze software gaat grondig te werk, maar het is jammer genoeg meer ingewikkeld in gebruik.
Download eerst de software van de DBAN-site. Het bestand dat je hier downloadt is een .iso-bestand. Dit bestand is de reden waarom het gebruiken van DBAN moeilijker is: een .iso-bestand is bedoeld om een installatie-cd of dvd te maken of na te bootsen. Het is mogelijk om met dit bestand een bootable usb te maken, maar dit kost iets meer tijd.
Een installatie-cd maken is niet moeilijk. Windows 10 beschikt zelf over een functie voor het branden van een cd. Leg een lege cd in de computer en selecteer het iso-bestand in de Windows-verkenner. Druk boven op het tab 'beheren' en klik nu op de optie 'branden'.
Windows opent nu een apart venster waarin staat welk bestand gebrand wordt, en welke brander gebruikt wordt. De brander is het cd- of dvd-station van de computer zijn. Klik onder op 'branden' om een installatie-cd te maken.
Het .iso-bestand is ook om te zetten naar een bootable usb. Download hiervoor een programma zoals Rufus. Een uitgebreide uitleg voor het gebruik van Rufus zie je hieronder in het filmpje. 👇
Maak voor je gebruik maakt van DBAN ook een bootable usb voor het besturingssysteem, zoals boven beschreven. DBAN verwijdert straks ook het besturingssysteem namelijk.
Volg nu dezelfde stappen als voor het opnieuw installeren van het besturingssysteem. Start de computer opnieuw op, open het BIOS menu en selecteer opstarten via de cd of usb.
DBAN start nu automatisch op. In dit menu moet je een commando intypen om de wismethode te selecteren. Door de F3 toets in te drukken, krijg je een volledige lijst van alle commando's te zien.
'Quick' is de snelste optie, maar ook het minst grondig. Deze en de optie 'dodshort' worden het meest aanbevolen, maar deze laatste duurt wel langer.
Het verschil in de opties is hoe vaak bestanden overschreven worden: bij quick wordt dit alleen één keer gedaan, bij dodshort drie keer. Des te vaker een bestand overschreven wordt, des te veiliger het is, maar des te langer het ook duurt.
Het schijfhulpprogramma van Apple
Apple biedt in de instellingen van hun computers een optie voor het volledig wissen van een schijf. Zo maak je een computer meteen klaar voor verkoop, zonder gebruik van extra programma's.
Druk tijdens het opstarten van de Mac de toetsen cmd en R ingedrukt tot het Apple-logo verschijnt. Klik op de optie 'schijfhulpprogramma'. Aan de linkerkant van dit menu zijn alle geïnstalleerde harde schijven van de computer te zien.
Selecteer in dit menu de harde schijf die je wilt wissen – waarschijnlijk heet deze Macintosh HD – en klik op 'wis'. In het venster dat nu geopend wordt zijn een aantal opties voor de harde schijf in te stellen. Stel bij 'naam' een naam voor de harde schijf in. De structuur is afhankelijk van de versie van het besturingssysteem. Een uitgebreide uitleg hiervan is op de Apple support site te vinden.
Kies bij de optie 'indeling' voor 'GUID-partitie-indeling'. Dit is de standaard lay-out van een harde schijf.
Voor harde schijven heeft Mac in het wis-menu een knop voor 'beveiligingsopties'. Hierin is te bepalen hoe vaak de gewiste gegevens overschreven worden. Hier is te kiezen uit vier opties, die gaan van 'snelst' naar 'veiligst'. Bij het schuiven van de slider geeft de computer zelf aan hoe vaak hij de data overschrijft.
Hier geldt ook weer: de snelste optie is het minst veilig. Gegevens vaker overschrijven is veiliger, maar duurt ook langer.
Klik op 'wis' wanneer alles ingesteld is, en klik daarna op 'gereed'. De computer begint nu met het wissen en overschrijven van de harde schijf.
Hoe zit het met SSD?
Een SSD wissen werkt net iets anders dan een harde schijf wissen. De meeste software die voor een harde schijf werkt, doet het niet met SSD.
Gelukkig zijn er programma's te vinden voor het legen van een SSD. Iedere fabrikant levert eigen software die opties heeft voor veilig wissen. De toolkits van de vaakst voorkomende fabrikanten zijn hier te vinden:
Geweld is soms wél het antwoord
Als de computer of laptop niet verkocht, maar weggegooid wordt, is het vernietigen van de harde schijf een optie. Pak een hamer met wat schroeven erin of een boor en doe wat veiligheidskleren aan. Leef je uit op de harde schijf tot deze niet meer gebruikt kan worden. Als je frustraties hebt die je kwijt wilt, is dit het uitgelezen moment!
Het is niet de meest nette manier om afstand te doen van oude apparaten, maar het definitief kapot maken van oude elektronica die niet meer gebruikt wordt is wel de veiligste optie.
Conclusie
Na het lezen van dit artikel is het je hopelijk gelukt om je harde schijf volledig te wissen! Je computer kan nu met een gerust hart verkocht worden.
Toch nog vragen of problemen? Laat het me even weten; ik help graag!
Was dit artikel behulpzaam?
