In je zoektocht naar een nieuwe televisie kom je allerlei benamingen tegen. Het onderscheid vind je wel tussen de meesten, maar twee blijven er toch hangen. Wat is het verschil tussen een oled-tv en een qled-tv? Daar kom je tegen in deze analyse van de strijd tussen de titanen: oled vs. qled!
Inhoudsopgave
Ik ben daar voor je ingedoken en heb wezenlijke verschillen ontdekt. Dus ga er lekker voor zitten en lees dit artikel door, dan vertel ik je wat ik heb gevonden.
Wat is het verschil tussen oled en qled?
Als je naar de afkortingen kijkt, is het niet gek dat je denkt dat ze heel erg op elkaar lijken. Ja, het zijn allebei televisies en ja, ze gebruiken allebei led-technologie. Daar houden de overeenkomsten dan ook wel op. Waar zit het verschil hem dan in, Robbert?
Hoe werkt een oled-tv?
Televisies met organic light emitting diodes (oled) sturen de pixels in het beeld afzonderlijk aan. Hele kleine ledlampjes verzorgen per pixel de kleur en helderheid die worden gevraagd voor het beeld. Bij zwart beeld staan de ledlampen (lees: pixels) zelfs helemaal uit.
Hoe werkt een qled-tv?
Quantom dot light emitting diode-tv's (qled) werken bijna hetzelfde als normale led-tv's. Een lichtbak van ledlampen activeert minuscule nanokristallen (quantum dots) noemen. Deze zorgen voor een helder wit licht dat nagenoeg het gehele kleurenspectrum bevat. Dit witte licht wordt vervolgens door een vloeibare kristallaag gestuurd die het beeld vormt.
Maar wat betekent dat voor mijn kijkplezier?
Heel leuk die verschillende manieren waarop deze technologieën werken, maar wat betekent het nu echt? Het heeft nogal wat verschillende uitwerkingen voor de kijker, dus laten we daar nu naar gaan... kijken. 👀
Beeldkwaliteit
Omdat de pixels van een oled-tv zelf de helderheid bepalen en zelfs uit staan bij zwart beeld, levert het diepe zwartwaarden en een gigantische contrastverhouding.
Bij qled-tv's staat het achtergrondlicht altijd aan, waardoor het zwart wat vaal is. Het gebruik van een groter aantal micro-ledlampen en het lokaal dimmen (local dimming) van het achtergrondlicht helpt wel, maar haalt het niet bij de zwartwaarden van oled-tv's. Daarentegen is de kleurweergave dankzij het bijna perfecte witte licht van de quantum dots ongenaakbaar.
Kijkhoek
Bij een qled-tv moet je voor het beste beeld recht voor de tv zitten. Dit komt door alle lagen die zich nog voor de lichtbron bevinden. Hierdoor vervormt het beeld en wordt de kleurweergave valer als je er vanuit een hoek naar kijkt.
Deze lagen zijn niet aanwezig op een oled-tv. Tot een kijkhoek van 84° heb je geen merkbaar kwaliteitsverlies. Met bepaalde technologieën krikken fabrikanten dit zelfs op tot 160°.1Simon Cohen en Michael Bizacco, Digital Trends (2023). 'QLED vs. OLED: Which TV technology is best?' Dan zit je praktisch aan de zijkant van de televisie!
Helderheid
De helderheid van qled-televisies is over het algemeen hoger dan die van oled-tv's. De achtergrondverlichting van een qled-tv is veel helderder dan de afzonderlijke ledlampen van een oled-tv. Dit leidt tot een betere HDR-weergave en kijkt prettiger wanneer de ruimte waarin je kijkt flink verlicht is.
Die afkorting staat voor high dynamic range, wat tot nauwkeurigere en prettiger ogende kleur- en lichtweergaves leidt in tv-beelden, dan de standard dynamic range die we al jarenlang gewend zijn van tv's.
David Katzmaier van CNET heeft uit zijn tests geconcludeerd dat oled-televisies desalniettemin goed genoeg zijn voor de meeste ruimtes.2David Katzmaier, CNET (2022). 'QLED vs. OLED: What's the Difference and Which TV Is Better?' Hij zegt ook dat de hogere contrastverhouding van oled-tv's alsnog een betere HDR-weergave brengt dan de meeste qled-tv's.
Responstijd
De responstijd is de tijd die een pixel neemt om van kleur te veranderen. Hoe sneller hij dat doet, hoe scherper een bewegend beeld overkomt. Dit is vooral merkbaar bij snelle actiescènes, zoals je die hebt tijdens het gamen.
Oled-tv's zijn in dit opzicht doorgaans veel sneller. Bij qled-tv's varieert dit tussen de 2 en 8 milliseconden; bij oled-tv's neemt dit maar 0,1 milliseconde in beslag. Bij het kijken van films zal dit verschil niet zozeer merkbaar zijn, maar gedurende het spelen van een first-person shooter is het voor echte gamers zeer zeker een voordeel.
Ingebrand beeld
Omdat bij oled-tv's de ledlampen het beeld direct vormen en dus aan of uit staan, gebeurt het bij langdurig statisch beeld dat het beeld inbrandt. De organische stoffen in een oled-pixel zijn onderhevig aan slijtage en degradatie na verloop van tijd, vooral bij langdurige blootstelling aan hoge helderheidsniveaus. De quantum dots in qled-televisies hebben hier geen last van.
Dit is voor de meeste mensen echter geen probleem. Alleen als je bijvoorbeeld dagelijks voor uren achtereen dezelfde nieuwszender aan hebt staan is het iets om rekening mee te houden. Zolang het beeld genoeg blijft variëren komt het zelden voor. Wil je de tv als lichtkrant of iets dergelijks gebruiken, dan is een qled-tv geschikter.
Prijs
Over het algemeen zijn oled-televisies duurder dan qled-televisies. Oled-technologie is nog steeds relatief nieuw en complex om te produceren, wat resulteert in hogere productiekosten en daarmee hogere prijzen voor consumenten. Qled-televisies zijn meestal iets betaalbaarder, hoewel de prijzen variëren afhankelijk van merk, model en functies.
Het aanbod van oled-tv's groeit daarentegen, waardoor ook de prijzen zakken. Qled-tv's zijn nog steeds goedkoper en hebben ook goedkopere modellen, maar die halen het qua beeldkwaliteit lang niet bij een oled-tv. Voor enigszins vergelijkbare beeldkwaliteit moet je op zoek gaan naar de beste qled-tv in het hogere prijssegment.
Energieverbruik
In een directe vergelijking is het verbruik van oled-tv's lager dan die van een qled-tv. Vooral bij het weergeven van donkere scènes, omdat daarbij de diodes volledig worden uitgeschakeld. De ledlampen van een qled-tv zijn feller en staan altijd aan, zelfs bij zwart beeld.
Het energieverbruik van een televisie varieert echter afhankelijk van verschillende factoren, zoals de helderheid, het beeldmateriaal, de instellingen van de televisie en het specifieke model. Controleer altijd de energieclassificaties en specificaties van de fabrikant; dat schetst al snel een redelijk duidelijk beeld!
Voor welke situaties is de ene beter dan de andere?
Qled-tv's bieden een hogere helderheid, oled-tv's bieden betere zwartwaarden. Hierbij is de hoeveelheid omgevingslicht de doorslaggevende factor. Als je de televisie voornamelijk gebruikt in een donkere omgeving, zoals een homecinema, heb je meer aan de beste oled-tv. In een zonnige huiskamer komt de qled-tv beter tot zijn recht.
De indeling van de ruimte waarin je televisie kijkt, is ook bepalend. Door de beperkte kijkhoek van een qled-tv heb je de beste kijkervaring als je er recht voor zit. Als je met je vrienden op een hoekbank zit voor een filmavond heeft de grotere kijkhoek van een oled-tv een streepje voor. Voor de rest is het echt een kwestie van smaak!
QD-oled: the best of both worlds 🌍🌏
Quantum dot oled, of QD-oled, is een samensmelting van qled- en oled-technologie. De basis is een oled-paneel waarop quantom dots zjijn geplaatst. Hierdoor behoudt de televisie de diepe zwartwaarden en goede kijkhoeken van een oled-tv, maar voegt het de uitgebreide kleurweergave en helderheid van een qled-tv toe.
De prijs per inch aan schermgrootte is bij een QD-oled-tv nog hoger dan oled- of qled-televisies, maar naarmate deze technologie zich verder ontwikkelt en het aanbod toeneemt zal ook de prijs hiervan zakken. Het is hoe dan ook een belofte voor de toekomst!
Conclusie
Ik hoop dat dit artikel het verschil tussen oled vs. qled duidelijk heeft gemaakt. Laat me het nog één keer kort samenvatten:
- Qled blinkt uit in helderheid en HDR-weergave;
- Oled blinkt uit in zwartwaarden, kijkhoeken en responstijd.
Ik wil je in ieder geval bedanken voor het lezen. Mocht je nog verdere vragen hebben, stel ze dan aan ons via het feedbackformulier hieronder!
Was dit artikel behulpzaam?
Bronnen
- 1
- 2
