De kleur van een ledlamp transformeert de stemming en de algehele sfeer van je ruimte. Wanneer je 's avonds rustig op de bank een boek leest, dan kies je voor een heldere, warme kleur. Heb je een feestje? Dan wil je een meerkleurige ledlamp die op de maat van de muziek verandert. Welke kleur ledlamp je kiest, hangt dus af van wat je gaat doen en wat je voorkeur heeft.
Inhoudsopgave
- Een stukje kleurtheorie
- Het verschil tussen warm en koud licht
- De invloed van kleurtemperatuur op de lichtintensiteit
Het probleem is dat er zoveel keuzes zijn! Van koel blauw tot warm wit, de opties lijken eindeloos. Daarom heb ik dit artikel geschreven. Ik ga je helpen met je keuze van de juiste kleur ledlamp.
Belangrijkste punten samengevat:
- De kleurtemperatuur en de kleurweergave-index bepalen de kleur van een ledlamp.
- De kleurtemperatuur van een lamp beïnvloedt de helderheid en het algehele gevoel van het licht.
- De keuze voor de juiste kleur ledlamp hangt af van de ruimte, het doel en de gewenste sfeer.
Een stukje kleurtheorie
We moeten beginnen bij het begin. Wat maakt het verschil tussen al die verschillende kleuren? Ledlampen zijn verkrijgbaar in een breed scala aan kleuren, van warm wit tot koel blauw.
Het verschil tussen warm en koud licht
Wat is warm wit en koel blauw? Deze termen hebben met de kleurtemperatuur van doen. Warm licht heeft gek genoeg een lagere kleurtemperatuur en geeft een gezellige, ontspannen sfeer. In de avond vind ik het persoonlijk heerlijk om warm licht te hebben. Dit laat me ontspannen en ik val gemakkelijk in slaap.
Koud licht heeft een hogere kleurtemperatuur en geeft een helderder, energieker gevoel. De kleurtemperatuur van licht beïnvloedt onze perceptie van de wereld. Interessant genoeg, heeft het ook effect op onze ogen en de algehele ervaring.
Warm licht
Warm licht voelt gezellig en ontspannen aan, omdat het de kleur van de zonsondergang nabootst. Dit is ook de kleur van de ouderwetse gloeilamp, ook wel filament-lampen genoemd.
Voor de gloeidraad werd wolfraam gebruikt, wat pas bij hoge temperaturen smelt. Hierdoor ging het lang mee, maar mocht de temperatuur van de draad niet te hoog zijn. Dit is de reden dat we de kleurtemperatuur laag noemen, terwijl we de kleur tegelijkertijd warm vinden. Hoe heter de gloeidraad was, hoe helderder en witter de kleur. Vandaar de term 'witheet'.1InfoNu.nl (n.d.). 'Gloeilamp: werking en geschiedenis'
De lagere gloeitemperatuur van wolfraam zorgde voor een oranje gloed en is daarom gelinkt met een warm, huiselijk gevoel. Denk maar aan een donkere, koude winternacht, terwijl je lekker binnen zit bij de open haard of bij kaarslicht. Dat is toch een knus idee?
Doordat warm licht lijkt op een zonsondergang, geeft het ons lichaam onderbewust een signaal dat het binnenkort bedtijd is. Dit zorgt dat je lichaam zich gaat ontspannen en dat je een gevoel van rust over je heen voelt vallen.
Koud licht
Daartegenover staat koud licht, wat een meer wit/blauwe tint heeft. Een van de eerste kunstmatige lichtbronnen die koud, wit licht produceerde was de booglamp. Die bestaat uit twee elektroden die een elektrische stroom door een gas laten lopen. Hierdoor ontstaat een felle lichtboog tussen de elektroden. De kleur ervan komt overeen met helder daglicht.2M. Whelan, Edison Tech Center (2013). 'Arc Lamps'
Dit heeft dan ook het tegenovergestelde effect op ons lichaam. Daglicht geeft signalen door dat we actief moeten zijn en geeft je energie. Om deze reden is het belangrijk dat je 's avonds een blauwlichtfilter aanzet op je tablet of smartphone. Dit levert anders mogelijke slaapproblemen op.
Vanwege het enerverende karakter van blauw licht zie je deze kleur lampen veel op plekken waar helderheid en een goede kleurweergave van belang zijn. Bijvoorbeeld op kantoor, werkplaatsen, scholen, winkels en ziekenhuizen. Dit is beter voor concentratie en productiviteit.
In woningen kom je het niet zo snel tegen, omdat het ook een klinisch, ongezellig of kil gevoel met zich meebrengt. Dat wil je toch niet in je huis? Voor de dagen waarop je thuiswerkt en productief wil zijn – is er dankzij de komst van ledlampen – tegenwoordig ook slimme verlichting. Daarmee stel je de kleur van je lampen gemakkelijk in, zelfs met ingeplande klokken.
De invloed van kleurtemperatuur op de lichtintensiteit
De relatie tussen kleurtemperatuur en lichtintensiteit is niet eenduidig, maar hangt af van verschillende factoren. Zoals het type lichtbron, hoeveelheid stroom die door de lichtbron loopt en de kleurweergave van het licht. De kleurtemperatuur bepaalt de kleur van het licht, maar niet de intensiteit of de helderheid.
De intensiteit of de helderheid van het licht wordt meestal uitgedrukt in lumen (lm). Dit geeft de totale hoeveelheid zichtbaar licht weer die een lichtbron uitstraalt. De intensiteit van een lichtbron hangt af van hoeveel stroom er doorheen gaat en hoe efficiënt die stroom omzet in licht.
Een andere factor die invloed heeft op de relatie tussen kleurtemperatuur en lichtintensiteit is de kleurweergave van de lamp. De kleurweergave wordt aangegeven met de kleurweergave-index (CRI). Deze index meet hoe natuurgetrouw een lichtbron de kleuren van objecten laat zien.
Een hoge CRI betekent dat de kleuren goed overeenkomen met hoe ze eruit zien onder natuurlijk daglicht, terwijl een lage CRI betekent dat de kleuren vervormd of verbleekt worden.
Een lichtbron met een hoge kleurtemperatuur heeft dus niet per se een hoge of lage intensiteit of een goede of slechte kleurweergave. Dit hangt af van het vermogen, de kwaliteit en de samenstelling van de lichtbron. 3Lightboxx (2020). 'Verschillende lichtkleuren en kleurtemperaturen led verlichting'
Hoe kies je de juiste kleur ledlamp?
Nu je je bewust bent van de effecten van de kleur van het licht, gaan we verder naar de vraag: 'hoe kies je de juiste kleur ledlamp?' Het hangt allemaal af van de ruimte, het doel en de gewenste sfeer.
Het effect van verschillende kleuren
Zoals gezegd heeft de kleur van het licht een substantieel effect op het menselijk lichaam. Ik noemde al voorbeelden van warm en koud licht, maar hoe zit dat met verzadigde kleuren?
Blauw licht heeft bijvoorbeeld een kalmerend effect en is daarom ideaal voor ontspanningsruimtes. Aan de andere kant verstoort teveel blootstelling aan blauw licht je slaapritme. Mensen associëren rood licht vaak met warmte en comfort. Het creëert een gezellige sfeer, perfect voor woonkamers of slaapkamers.
Elke kamer in je huis heeft een andere functie en de verlichting moet die functie ondersteunen. In de keuken, bijvoorbeeld, heb je helder licht nodig voor het bereiden van maaltijden. Een ledlamp met een koele kleurtemperatuur is hier een uitstekende keuze.
De slaapkamer is een plek voor ontspanning. Warm licht is hier de beste optie, omdat het een rustige en gezellige sfeer creëert. Badkamerverlichting heeft een dubbele functie. Als je voor de spiegel staat wil je alles goed zien, dus is helder, koud licht wat je zoekt. Maar wanneer je in bad ligt of je tanden gaat poetsen voor het slapen gaan, wil je weer warm licht.
In de woonkamer wil je eveneens een mix van warm en koel licht, zodat je een evenwichtige sfeer creëert. Een interessante optie voor flexibele verlichting in huis is Philips Hue, waarbij je de kleur van de lampen naar wens aanpast met de bijbehorende app.
De juiste verlichting op de werkplek maakt een enorm verschil voor je productiviteit. Veel mensen bevelen koel wit licht aan voor kantoren, omdat het de concentratie verhoogt en vermoeidheid tegengaat. Maar let op, te fel licht is onprettig en veroorzaakt op den duur hoofdpijn veroorzaken. Het is dus belangrijk dat je hierin een evenwicht vindt.
De invloed van de lichtopbrengst op de kleurkeuze
Lichtopbrengst heeft een grote invloed op de kleurperceptie. Een ledlamp met een hoge lichtopbrengst levert felle, levendige kleuren, terwijl een lamp met een lage lichtopbrengst meer gedempte, subtiele kleuren produceert.
Neem de lichtopbrengst (de hoeveelheid lumen) van de lamp mee in je beslissing. Wil je bijvoorbeeld een warme, gezellige sfeer creëren, kies dan voor een lamp met een lage lichtopbrengst en een warme kleurtemperatuur.
Aan de andere kant, als je een heldere, energieke sfeer wilt, is een lamp met een hoge lichtopbrengst en een koele kleurtemperatuur de beste keuze.
Veelgestelde vragen over gekleurde ledlampen
Er zijn veel vragen over de kleuren van een ledlamp. Hieronder behandel ik enkele van de meest gestelde vragen.
Zijn blauwe ledlampen schadelijk voor je ogen?
Er is bezorgdheid over de mogelijke effecten van blauwe ledlampen op de ogen. Hoewel het waar is dat overmatige blootstelling aan blauw licht schadelijk is, moet je weten dat de hoeveelheid blauw licht die ledlampen uitstralen lager is dan het blauwe licht dat we dagelijks van de zon krijgen. Dus zolang je niet uren achtereen recht in de lamp kijkt, veroorzaakt het geen schade aan je ogen.
Kan ik verschillende kleurtemperaturen in één ruimte gebruiken?
Absoluut! Het gebruik van verschillende kleurtemperaturen in één ruimte zorgt voor een dynamische en visueel interessante verlichting. De combinatie van warme en koele kleuren, creëer je diepte en contrast. Te veel verschillende kleuren zijn overweldigend. Vind een goede balans die aansluit bij je persoonlijke smaak en het doel van de ruimte.
Het Philips Hue-systeem is hier ideaal voor. Met de bijbehorende app zet je lampen aan en uit, stel je de kleur van de lamp in en plan je tijdklokken in, zodat de lampen uit gaan als je van huis gaat en weer automatisch aan gaan als je thuis komt. Doet de lamp het niet goed en wil je deze resetten? Lees dan onze gids over hoe je een Hue-lamp kunt resetten voor stapsgewijze instructies.
Hoe beïnvloedt de kleur van de lamp de verblindingsgraad?
De verblindingsgraad geeft aan hoe oncomfortabel een lichtbron is voor het zicht. Een hoge verblindingsgraad leidt onder andere tot vermoeide ogen en hoofdpijn. Over het algemeen veroorzaken lampen met een hoge kleurtemperatuur (koel wit of blauw licht) meer verblinding dan met een lagere kleurtemperatuur (warm wit of geel licht).
Verminder verblinding en verlaag de helderheid van je lampen. Doe dit met de app als je slimme verlichting hebt of gebruik lampenkappen of diffusers. Lampen met een lagere kleurtemperatuur en lage lichtintensiteit vermijden dit probleem sowieso. Het is een kwestie van experimenteren en kijken wat het beste werkt.
Conclusie
Ik hoop dat deze gids je geholpen heeft en dat je nu beter begrijpt welke kleur ledlamp het beste past bij jou en je behoeften. Of je nu op zoek bent naar een gezellige, ontspannen sfeer, of een helder, energiek licht. Onthoud dat de 'beste' kleur ledlamp degene is die past bij je persoonlijke smaak en de functie van de ruimte.
Vergeet ook niet dat de invloed van een bepaalde kleur licht verandert afhankelijk van de lichtopbrengst en de kleurtemperatuur. Probeer verschillende kleuren en instellingen en kijk wat voor je werkt.
En tot slot, maak je geen zorgen als je niet direct de perfecte kleur vindt. Het mooie van ledlampen is dat je ze gemakkelijk wisselt. Dus experimenteer en geniet van het proces. Tot de volgende keer!
Was dit artikel behulpzaam?
Bronnen
- 1
- 2
- 3
